Epifaniczny tom 1 – rozdział 4 – str. 168
Niższe pierwszorzędne Łaski Boskiego Charakteru
Bóg posiada organy uczuciowe, w których mieści się zamiłowanie do wiedzy. Nie miłuje On jednak żadnej wiedzy jako rzeczy, do której tęskni i której nie ma, ponieważ posiada On wszelką wiedzę, zawsze posiadał wszelką wiedzę i zawsze będzie posiadał wszelką wiedzę. Jego zasób wiedzy jest nieskończony. Nie można go ani powiększyć, ani pomniejszyć. Jego zamiłowanie do niej nie polega na tęsknocie i dążeniu do jej uzyskania, lecz na radości z jej posiadania jako wybornej, dobrej i cennej rzeczy samej w sobie i w jej używaniu. Nie musi badać, by ją zdobyć. W całości należy ona do Niego intuicyjnie, zawsze należała i zawsze będzie należała do Niego intuicyjnie. Nasze zamiłowanie do wiedzy czyni nas pilnymi, a pilność jest w nas niższą pierwszorzędną łaską. Bóg nie posiada jednak tej zalety, ponieważ nie bada On, gdyż nie musi tego robić z tego powodu, że bez badania, tzn. intuicyjnie wiedział, wie i będzie wiedział wszystko. To właśnie z tego powodu zakwalifikowaliśmy wszechwiedzę i omówiliśmy ją jako przymiot Boskiej istoty (roz. II). Widzimy więc, że Bóg nie posiada dwóch z naszych niższych pierwszorzędnych łask – apetytu i pilności: tej pierwszej z powodu nieskazitelności i nieśmiertelności Jego ciała, a tej drugiej z powodu wszechwiedzy jako przymiotu Boskiej istoty, a nie charakteru. Jego zamiłowanie do prawdziwej wiedzy – prawdy – jest jednak działaniem Jego charakteru, ponieważ jest ono pierwszym zarysem, elementem Jego bezinteresownej miłości. Mówiliśmy o nim jako o takim przy okazji Jego miłości (roz.III). Nie możemy zatem potraktować pilności jako niższego pierwszorzędnego przymiotu Boga.
Wymieniając niższe uczucia samolubne, przed chwilą zauważyliśmy, że jako jedenaste podaliśmy zamiłowanie do wiedzy, które tworzy inteligencję, niższą pierwszorzędną łaskę. Stąd powyższe uwagi na temat pilności. Zamiłowanie do pracy nie ma jednego organu uczuciowego, przez który działa. Wynika ono częściowo z innych zalet, które wykorzystując nasz organ uczuciowy zamiłowania do wypoczynku, tłumią