Epifaniczny tom 12 – rozdział 5 – str. 490
Biblia jako Boskie Objawienie (dok.)
tak długo, dopóki nie zostaną one doprowadzone do doskonałości odpowiednich szczególnych władz i zdolności w celu osiągnięcia sukcesu w ich różnych sferach działania, tak i duchowy człowiek w ciężkich próbach doświadczeń i cierpień musi krystalizować swe łaski, znajomość i służbę, jakie już rozwinął, wzmocnił i zrównoważył, aż w końcu nic nie jest w stanie złamać jego wierności wobec nich. Tak więc analogie znajdujemy w elementach chrześcijańskiego życia.
W ten sposób pokazaliśmy konstruktywne zarysy chrześcijańskiego życia jako analogiczne do natury. Jednak w chrześcijańskim doświadczeniu występują także inne odpowiednie elementy: zarysy destruktywne, które znajdują analogie w budowie i biegu natury. Kilka z nich będzie obecnie przedmiotem naszego zainteresowania. Biblia uczy, że jeśli nie wykorzystamy Boskiej pomocy, zostaniemy odsunięci, ponieważ „kto nie ma [nie używa swych sposobności], i to, co ma, będzie od niego odjęte„. Faktem chrześcijańskiego doświadczenia jest to, że jeśli właściwie nie wykorzystujemy naszej chrześcijańskiej wiedzy, stopniowo ją tracimy, tak samo jak ryby żyjące w głębi oceanu, gdzie panuje głęboka ciemność, tracą zdolność widzenia, chociaż zachowują organy wzroku – oczy. Faktem z doświadczenia jest i to, że chrześcijanin, który nie rozwija łask, stopniowo traci moc do ich rozwijania, podobnie jak nogi zwierząt tracą zdolność chodzenia, jeśli nie są używane. Faktem doświadczenia jest także to, że ci, którzy przestają służyć sprawie Boga, stopniowo tracą zdolność czynienia tego, podobnie jak ramiona, ręce i palce, nie używane przez wiele lat, np. długo trzymane w gipsie, nie grające na żadnym instrumencie lub przez lata nie piszące nic odręcznie, tracą zdolność czynienia rzeczy, które wcześniej wykonywały. Osiąganie dobrych lub złych efektów w sferze postępowania przebiega zgodnie z utrwalonymi prawami w zakresie charakteru: złego charakteru nie rozwijamy w wyniku używania dobrych cech, a dobrego – w wyniku używania cech złych. Jak człowiek sieje, tak też zbiera: sianie dobrego postępowania daje plon w postaci dobrego charakteru, a sianie złego postępowania przynosi w efekcie zły charakter.