Epifaniczny tom 12 – rozdział 4 – str. 427
Biblia jako Boskie Objawienie (c.d.)
Naprawdę nieszczęsny był los tych biednych stworzeń. Nic dziwnego, że wielu z nich zabijało swych panów, a następnie popełniało samobójstwa. Tych, którym się to nie udało, spotykał najgorszy z możliwych los.
Należy podkreślić, że Biblia nie nakazywała zniesienia niewolnictwa. Zaszczepiała ona natomiast zasady, które na tyle prowadziły do zdrowych reform, na ile stopniowo były przyswajane. Oto główne z takich zasad: nie powinno się zniewalać ani utrzymywać w niewoli bliźnich, ponieważ Bóg wszystkich stworzył na Swój obraz, a drogocenne życie Chrystusa było ceną, jaką złożył po to, by uwolnić wszystkich; bracia chrześcijanie nie powinni zniewalać ani utrzymywać w stanie niewoli swych braci; niewolnicy są wolnymi ludźmi Chrystusa; ci, którzy karmią się tym samym duchowym pokarmem, chrztem i społecznością, są braćmi, nie panami czy niewolnikami; pan i niewolnik w takim samym stopniu są dziećmi Bożymi i braćmi; wszyscy, panowie i niewolnicy, muszą stanąć przed tym samym sędzią, by zdać rachunek ze swych uczynków. Pod wpływem takich zasad, początkowo spontanicznie wśród tych, którzy przyznawali się do chrześcijaństwa, a następnie na mocy prawa wśród pozostałych, całkowicie odstąpiono od niewolnictwa oraz związanego z nim wspomnianego wyżej zła. Chrześcijańscy panowie byli niczym miłujący ojcowie, bez ograniczeń udzielając swym niewolnikom wolności. Te same i inne odpowiednie zasady zbliżały chrześcijańskich niewolników do ich chrześcijańskich panów, sprawiając, że służyli im oni jeszcze bardziej. W takiej sytuacji zniewolenie chrześcijan przez chrześcijan stało się oczywiście niemożliwe. Często relacja między chrześcijańskim panem a niewolnikiem była tak bliska, że sprawiała ona, że ten drugi rezygnował z dobrowolnej oferty wolności, tak by mógł nadal służyć tym, których miłował największą miłością. W ten sposób, do czasów Justyniana, ustała niewola chrześcijan wśród chrześcijan, a wśród innych albo ustała, albo została znacznie ograniczona, albo zmieniła się w pańszczyznę.
Porzucanie dzieci w starym pogańskim imperium Rzymu stanowiło kolejne wielkie pole dla reformującego działania Biblii. Wyniszczanie narodu [przez niechęć do posiadania dzieci – przypis tł.]