Epifaniczny tom 12 – rozdział 1 – str. 92
Biblia w ogólnych zarysach
tylko cztery Ewangelie”. Tak więc między rokiem 170 a 220 n.e. istniały nasze cztery i tylko nasze cztery Ewangelie, uznawane w kościele za pochodzące od Apostołów.
A teraz o listach św. Pawła w latach 170 do 220 n.e. Wszędzie akceptowano naszych 14 listów noszących jego imię jako pochodzących od niego, z wyjątkiem kościoła zachodniego, gdzie list do Żydów nie był uznawany za kanoniczny, ponieważ nie wierzono tam powszechnie, że pochodzi on spod pióra Pawła. Jednak wszędzie w kościele wschodnim uznawano go za kanoniczny, jako „Boski”. Dwa listy fałszywie przypisywane św. Pawłowi, do Laodycejczyków i Aleksandrejczyków, wszędzie były odrzucane jako fałszywe, co wyraźnie stwierdza Kanon Muratoriego, a także inni ówcześni autorzy; nie znamy też żadnego pisarza tamtego lub wcześniejszego okresu, który twierdziłby, że należą one do św. Pawła. W okresie tym Dzieje Apostolskie wszędzie przypisywane były Łukaszowi jako sekretarzowi św. Pawła. Widać to w Kanonie Muratoriego oraz pismach Ireneusza, Klemensa, Tertuliana, Hipolita, Orygenesa itd. Fragment Muratoriego wini Marcjona za odrzucanie ich. W kanonie tym są one umieszczone między Ewangelią Jana a listami św. Pawła. Objawienie ma w tym okresie najmocniejsze dowody swego miejsca w kanonie. Teofiliusz z Antiochii (zmarł w 180 r.n.e.) oraz kościół w Lyonie we Francji (kościół Ireneusza) przytaczają je jako Pismo Święte. To samo czynią Ireneusz i Fragment Muratoriego. Tertulian, 200 r.n.e., oraz Klemens przytaczają je pod nazwą Apokalipsy, a ten drugi napisał na jego temat komentarz. Nawet montaniści uznawali je, natomiast alogianie (nie-Logianie) odrzucali je razem z pozostałymi pismami Jana. Hipolit (215 r.n.e.) napisał rozprawę odpierającą ataki na jego kanoniczność. W latach 170 do 220 n.e. i wcześniej panowała powszechna opinia, że księga ta powstała w 95 r.n.e. i zamykała kanon Nowego Testamentu.
A teraz o pozostałych listach Nowego Testamentu: Ocalałe części Kanonu Muratoriego wymieniają pięć z nich – wszystkie z wyjątkiem Jakuba i 2 Piotra. Te dwa ostatnie niewątpliwie