Epifaniczny tom 8 – rozdział 6 – str. 340
Ofiary Książąt Wieku Ewangelii – cd.
(37) Począwszy od synodu w Chalcedonie w roku 451 patriarcha Konstantynopola (Nowego Rzymu) był w stałym sporze z biskupem (starego) Rzymu w kwestii równości. Następujące powody wspólnie przyczyniły się do porażki ambicji patriarchy Konstantynopola, z korzyścią dla papieża, który z tego powodu na początku VI wieku został prawnie uznany za „głowę wszystkich świętych kościołów Boga”: przyjęte wówczas zasady sprawowania prymatu; większy prestiż starego Rzymu; odległość dzieląca papieża od intryg na dworze cesarza w Nowym Rzymie; upadek cesarstwa mający swój początek krótko po powstaniu Nowego Rzymu; odmowa ze strony Zachodu uznania roszczeń patriarchy Konstantynopola; fakt, że Konstantynopol nie był w rzeczywistości stolicą apostolską; prestiż Rzymu, traktowanego jako miejsce, gdzie znajdował się kościół, w którym św. Paweł i Piotr żyli, działali, cierpieli i byli pochowani; uznawanie Rzymu za stolicę św. Piotra, rzekomo głównego z Apostołów, którego następcą był biskup Rzymu; przychylność cesarzy Zachodu, których potrzeby sprawiały, że potężny papież miał u nich duże wpływy; jego niemal niezawodna ortodoksyjność w kontraście do częstych herezji jego rywala; migracja narodów; cierpienia spadające w jej wyniku na Zachód, w dużym stopniu łagodzone przez praktyczne umiejętności papieża; jedność i stosunkowy spokój Kościoła Zachodniego, w przeciwieństwie do trapiących kontrowersji i podziałów Kościoła Wschodniego; częste zwracanie się przez polemistów do papieża z prośbą o mediację; ostateczne zwycięstwo stron, którym w tych sporach sprzyjał papież; okoliczności tamtych czasów; fakt, że papieże zawsze wykorzystywali swe zwycięstwa i warunki jako pionki w toczącej się grze; oraz fakt, że ortodoksyjne, hierarchiczne stronnictwo zawsze miało w papieżu niezawodny punkt zborny, znajdujący się na stolicy Piotrowej.
(38) Krok po kroku, przez kilka stuleci papież pogłębiał władzę kościelną w kierunku tego zwierzchnictwa, aż w końcu,