Epifaniczny tom 8 – rozdział 5 – str. 238
Ofiary Książąt Wieku Ewangelii – cd.
porzuca społeczność Ducha”. „Tylko przy piersi Kościoła możemy dojrzeć do życia”. „Do niego musimy uciekać, by stać się uczestnikami Ducha Świętego”. „Heretycy są wrogami prawdy oraz katolickości jednego Kościoła”.
(17) By dokładnie zrozumieć konkretne prawdy, jakie podał Ireneusz w formie impulsu dla ruchu na rzecz zachowania przed podziałem Kościoła w jego całości, jako szafarza prawdy i administratora łaski Pana, musimy dostrzec podwójne znaczenie użycia w Biblii słowa kościół – Kościół prawdziwy i nominalny. Przede wszystkim i zasadniczo prawdziwym Kościołem jest tylko Ciało Chrystusa – ci usprawiedliwieni i spłodzeni z Ducha, którzy są wiernymi członkami Chrystusa, „Kościołem, który jest Jego Ciałem”. Po drugie, prawdziwy Kościół składa się ze wszystkich nowych stworzeń – zarówno tych zachowujących korony, jak i utracjuszy koron, „Kościoła pierworodnych”. W tych dwóch częściach prawdziwy Kościół nazywany jest niewidzialnym w tym znaczeniu, że nikt nie może być całkowicie pewien, czy ktokolwiek inny poza nim samym jest obecnie jego członkiem. W tych dwóch częściach do roku 1917 ten Kościół właściwie był nazywany Kościołem prawdziwym. Słowo kościół jest jednak używane też w innym znaczeniu – nominalnego kościoła, całej rzeszy tych, którzy utrzymują, że należą do Pana, bez względu na to, czy tak rzeczywiście jest. To znaczenie tego słowa obejmuje nie tylko Maluczkie Stadko i Wielką Kompanię, lecz także usprawiedliwionych oraz tych nieusprawiedliwionych, którzy mienią się być Chrystusowymi – hipokrytów. Tacy tworzą lokalną organizację zwaną kościołem, reprezentującą cały Kościół. Gdy Ireneusz mówi o Kościele w jego całości – katolickości – nie ma na myśli tylko Maluczkiego Stadka i Wielkiej Kompanii, tj. prawdziwego Kościoła, lecz także wszystkich pozostałych mieniących się być chrześcijanami, tzn. ma na myśli kościół nominalny. Mówi jednak o kościele nominalnym jako o Kościele, ponieważ Kościół prawdziwy jest w nim obecny jako jego część. Opuszczenie kościoła nominalnego przed czasem oczyszczenia Świątnicy oraz Żniwa w rzeczywistości oznaczało