Epifaniczny tom 1 – rozdział 7 – str. 413
Fałszywe poglądy niewiary na temat Boga
z których każdy potwierdza, i to poprzez obserwację oraz intuicję umysłu, oddzielność i różnorodność istnienia w rozmaitych sferach egzystencji. Przeczy ona intuicjom umysłu, który odróżnia samego siebie, świat i Boga. Tak więc panteizm, czy też, używając nowocześniejszego słowa, monizm, jest teorią sprzeczną z każdą dziedziną wiedzy opartą na rozumie, zmysłach i intuicji, ponieważ według wszystkich dziedzin wiedzy świat jest zbiorem jednostkowych rzeczy, mniej lub bardziej ze sobą związanych, a nie jednością numeryczną, gdyż wspólnym głosem całego stworzenia jest rozmaitość, nie jedność numeryczna. Dowodzi to, że panteizm jest fałszywym poglądem na temat Boga, świata i człowieka.
Doktryna panteizmu mieści w sobie wiele absurdów, które sprawiają, iż jest ona oczywiście niegodna przyjęcia. Według niej wszystko jest Bogiem, a Bóg stworzył wszystko. Gdy to przeanalizujemy, wynika z tego, że Bóg stworzył Samego Siebie. Ponieważ przyczyna poprzedza swój skutek, wynika z tego, że musiał istnieć zanim powstał. Jest to kolejnym absurdem, ponieważ oznacza to, że pierwsza przyczyna musiała mieć przyczynę. Zaprzeczanie Jego osobowości przeczy temu, że mógł On wszystko stworzyć. Istniejąc bowiem przed stworzeniem, musiał być osobą, by doprowadzić do powstania takiej pierwszej przyczyny, ponieważ obfituje ona w przejawy osobowości – mądrość, moc, celowość, dobroczynność i sprawiedliwość. Skoro są one obecne w skutku, musiały być także obecne w przyczynie, a zatem oznaczają osobowość. Doktryna panteistów o tym, że natura stworzyła naturę (natura naturans) jest absurdalna, ponieważ oznacza ona istnienie stworzonej rzeczy zanim została ona stworzona, która jeszcze nie istniejąc, twórczo oddziaływała na samą siebie. Nie potrafimy odgadnąć, a sądzimy, że nie potrafią tego i panteiści, dlaczego w wyniku działania tego nieistniejącego stwórcy nie powstało nic. Jako absurd zasługuje ona zapewne na główną nagrodę w konkursie tępoty, a jej twórca na wysokie miejsce