Epifaniczny tom 2 – rozdział 7 – str. 368
Drugi dzień twórczy – rozpostarcie
W otaczających Ziemię chmurach znajdywały się także inne gazy oprócz tych, które są potrzebne do stworzenia powietrza, jak również wiele kwasów. Gazy i kwasy te nie wymagają tutaj omawiania, lecz gazy, które stanowią naszą atmosferę, zajmą na chwilę naszą uwagę. Powietrze nie jest związkiem chemicznym, jest mieszaniną gazów. Prof. Schule w 1772 roku po raz pierwszy odkrył, że powietrze zawiera dwa gazy: tlen i azot. Prof. Cavendish w 1781 roku po raz pierwszy dokonał odkrycia ich wzajemnych proporcji. Sądząc, że powietrze składa się tylko z dwóch gazów, ustalił ich proporcje na bazie tlenu w objętości 20,83% i azotu 79,17%. Nieco więcej niż 100 lat później odkryto, że składnikami powietrza są także inne gazy, który to fakt wymagał małej modyfikacji tych liczb. Dr Priestly, którego praca na temat chronologii wielce pomogła w ustaleniu daty ukończenia przez Nehemiasza murów Jerozolimy, kilka lat później stał się pierwszym naukowcem, który odkrył, że składniki powietrza nie są ilościowo stałe. Prof. Bunsenowi przypadło jednak ostateczne ustalenie tej zmienności. To, że powietrze jest mieszaniną składników, a nie związkiem, jest oczywiste na podstawie trzech faktów: (1) jego skład nie jest stały, a ilości jego różnych składników nie pozostają w prostej relacji do ich ciężaru; (2) jego składniki mogą być i zostały oddzielone, np. tlen jest wydzielany z powietrza jako środek terapeutyczny dla inwalidów i osób przebywających na wielkich górskich wysokościach, samolotach, balonach itp.; azot jest wydzielany z powietrza w celu wzbogacenia gleby itp.; (3) powietrze rozpuszcza się w wodzie, a gdy zostanie z niego wydzielone, zawiera większą ilość tlenu niż przed rozpuszczeniem. Proporcje składników powietrza podlegają dużym wahaniom na wielkich wysokościach i w niewielkim stopniu także przy powierzchni Ziemi w zależności od szerokości geograficznej lub obecności bogatej roślinności czy wody morskiej.
Prof. Humphreys z Scientific Monthly, cytowany w Encyklopedii Britannica, wyd. 14, tom 2, s. 640, podaje następujące