Epifaniczny tom 2 – rozdział 3 – str. 259
Świat materii
spotykanych na Ziemi, tzn. cząsteczkach, atomach i elektronach. Pierwiastki Ziemi różnią się od siebie właśnie dzięki różnym ich połączeniom, co także jest sprawą wielkiej złożoności. Sprawa ta staje się jeszcze bardziej złożona, gdy weźmiemy pod uwagę złożoność przejawianą przez tysiące związków chemicznych tworzonych dzięki różnym połączeniom chemicznych pierwiastków Ziemi. Tak więc materia jako taka w jej stanie surowym i złożonym ilustruje ideę złożoności jako przymiotu Boskich dzieł twórczych.
Idea złożoności zostaje wielce spotęgowana, gdy od świata materii nieorganicznej przejdziemy do świata materii organicznej. Można to dostrzec w roślinności świata. Nie wiemy, czy pierwsze drzewo wyrosło ze stworzonego nasiona, czy też najpierw zostało ono stworzone, a następnie zrodziło pierwsze nasiona drzew; tak czy inaczej, obecny jest tutaj przymiot złożoności. Tak skomplikowana jest budowa każdego nasiona, a jeszcze bardziej jego połączenie z kiełkującą zasadą życia, że ludzkiej pomysłowości nigdy nie udało się stworzyć żadnego; mamy podstawy wierzyć, że prawdopodobnie nigdy to się nie uda. A jednak cała roślinność stale powraca do tworzącego ją nasiona lub jego odpowiednika. Zauważmy cudowną złożoność zawartą w tym, że każde nasiono rodzi według swego rodzaju, a nie według jakiegokolwiek innego, a zjawisko przeszczepiania nie jest żadnym wyjątkiem, ponieważ przy szczepieniu zaszczepiona gałązka pozostaje twórcą owocu i związanego z tym nasiona. To właśnie z takiej złożoności czerpiemy ogromną różnorodność warzyw, roślin i drzew, z których każde rodzi według swego rodzaju. Jak wielka jest wynikająca z tego złożoność zarówno w kwiatach, jak i owocach! Wystarczy, że w przypadku drzew wymienimy tylko korzenie, pień, korę, gałęzie i liście, a już na umysł nasuwa się niemal nieskończona rozmaitość złożonych myśli. Jakże złożone są na przykład pierścienie w pniu drzewa, każdy oddzielny i osobny, każdy połączony z sąsiednim,