Epifaniczny tom 9 – rozdział 1 – str. 60
tak zwani Ebionici – ubodzy, pobożni, pośrednio zaprzeczali Okupowi, tzn. chociaż wierzyli, że Jezus był Mesjaszem i jako taki Synem Boga i Synem Człowieczym, to jednak głosili, że aby Żyd mógł być zbawiony, musi przestrzegać Zakonu Mojżeszowego. Również liczni z pogańskich wyznawców chrześcijaństwa, ze względu na różne filozoficzne punkty widzenia, a szczególnie neoplatonizm, zaprzeczali bezpośrednio Okupowi: „dla Greków, głupstwo”. Następnie poświęceni, usprawiedliwieni i nieusprawiedliwieni wyznaniowi chrześcijanie wprowadzili i przyjęli w czasie tego okresu trzy główne, przeciwne Okupowi doktryny wyznaniowej ortodoksji: Trójcę, ludzką nieśmiertelność i wieczne męki. Każda z nich logicznie zaprzecza Okupowi. Justyn Męczennik, platoński filozof nawrócony na chrześcijaństwo, jako pierwszy wprowadził z platonizmu do chrześcijaństwa idee ludzkiej nieśmiertelności i wiecznych mąk oraz pierwsze zalążki nauki o Trójcy. Później w okresie smyrneńskim te błędy pogłębiły się i rozszerzyły, a w następnych czterech okresach Kościoła zostały starannie opracowane w szczegółach i ozdobione zgodnymi z nimi innymi błędami jak czyściec, msza itd. Orygenes dał pierwszy wyraźny impuls do powstania nauki o Trójcy, nauczając teorii o Bogu – człowieku implikującej odwieczne pochodzenie Logosa. Dionizjusz z Rzymu, w 267 r. n.e. (papież), wymyślił teorię o współistności Syna z Ojcem, a Atanazjusz z Aleksandrii teorię o równości Syna z Ojcem. W czasie okresu smyrneńskiego niektórzy zaczęli podkreślać, że Duch Święty jest trzecią osobą w Bogu, chociaż doktryna ta nie została ogłoszona aż do soboru w Konstantynopolu w 381 r., tj. w okresie pergameńskim. W miarę upływu okresu Interim te trzy i inne przeciwne Okupowi doktryny były coraz bardziej rozwijane i dopracowywane, aż zostały całkowicie skompletowane w okresie filadelfijskim.
(53) We wczesnym okresie Smyrny, gnostycyzm oraz nieco później – manicheizm, dziecko gnostycyzmu, przeważały jako teorie