Epifaniczny tom 1 – rozdział 4 – str. 169
Niższe pierwszorzędne Łaski Boskiego Charakteru
jego wysiłki rządzenia nami, co daje w wyniku drugorzędną łaskę pracowitości. Tak więc tworzące ją zalety nie muszą być zaletami naszych niższych organów uczuciowych. Działając odpowiednio, zalety takie będą zwykle wyższymi pierwszorzędnymi łaskami. Z tego powodu widzimy, że zamiłowanie do pracy nie należy do listy uczuć samolubnych.
Do rozważenia pozostaje zatem tylko jeszcze jedno inne niższe samolubne uczucie u Boga – zamiłowanie do podobania się innym. Ponieważ jest to zamiłowanie do czynienia siebie miłym dla innych, częściowo skłania nas to do zaliczenia go do grupy niższych uczuć samolubnych. Z doktrynalnego punktu widzenia nie upieralibyśmy się, iż jest to niższe samolubne uczucie. Gdy właściwie działa, pod pewnymi względami jest ono całkowicie niesamolubne, a jego położenie w głowie nie sąsiaduje z żadnym samolubnym organem uczuciowym. Jest to bardziej uczucie ogólne niż samolubne. Ponieważ jednak występuje w nim własne „ja” i ponieważ w działaniu i tłumieniu prawdopodobnie w większym stopniu używa ono samolubnych uczuć niż jakichkolwiek innych, a także z powodu pewnych innych stosownych względów – umieściliśmy je wśród uczuć samolubnych, choć z natury nie jest to doznanie samolubne. Nie możemy go umieścić wśród uczuć wyższych ani też wśród uczuć artystycznych, takich jak zamiłowanie do oratorstwa, sztuki, piękna, wzniosłości i humoru. Nie możemy go też umieścić wśród uczuć intelektualnych. Pod pewnymi względami bardzo dobrze pasuje ono do niższych uczuć społecznych, a pod innymi niższych uczuć samolubnych. Celowo omawiamy je pod koniec wszystkich niższych łask samolubnych, a przed niższymi uczuciami społecznymi, ponieważ w dużym stopniu należy ono do nich obydwóch. Można je sklasyfikować albo jako uczucie samo w sobie, albo jako należące zarówno do uczuć samolubnych, jak i społecznych, ze skłonnością w kierunku tych pierwszych – stąd nasza jego klasyfikacja. Gdyby jednak ktoś myślał inaczej i umieścił je wśród uczuć społecznych, wcale nie bylibyśmy skłonni do spierania się z nim z tego powodu, ponieważ wiele przemawia także i za taką