Epifaniczny tom 12 – rozdział 1 – str. 26
Biblia w ogólnych zarysach
a w roku 1611 stworzyli epokowy przekład Biblii. W języku angielskim nie ma niczego, co prześcigałoby go pod względem literackim. Można nawet wątpić, czy dorównuje mu Szekspir. Pod względem wzniosłości i prostoty, piękna i przejrzystości, łączenia litery przekładu ze swojskością angielskiego sposobu wyrażania, budzi podziw uczonych, zazdrość rywali i jest skarbem dla ludzi. Chociaż E.R.V. [English Revised Version z 1885 r., oparta na A.V. – przypis tł.] i A.R.V. [American Revised Version z 1901 r., znana również jako American Standard Version, także oparta na A.V. – przypis tł.] są bardziej dokładnymi tłumaczeniami – czego należałoby się spodziewać na podstawie faktu, że upłynęło niemal 300 lat, a dzięki dostępowi do recenzji opartych na lepszych i dokładniejszych manuskryptach dokonano postępu w badaniach nad hebrajskim i greką oraz nad czystością tekstu – wyraźnie ustępują mu jednak pod wyżej wspomnianymi względami. Z punktu widzenia dokładności badacze będą woleć późniejsze tłumaczenia, natomiast dla celów nabożnego badania, medytacji i czytania zgadzają się oni z ludźmi prostymi i wolą nasz stary dobry przekład A.V., który dla przeciętnego chrześcijanina posługującego się językiem angielskim w nierozerwalny i święty sposób kojarzy się z Biblią i jego religijnym doświadczeniem.
W powyższych rozważaniach stwierdziliśmy, że przekład A.V. opierał się na dziewięciu innych angielskich przekładach. Stosowny będzie krótki ich opis w naszej dyskusji na temat ogólnych zarysów Biblii, przynajmniej angielskiej Biblii. Przekład Wyclifa to pierwsze tłumaczenie całości Biblii na angielski i jakikolwiek inny współczesny język, chociaż wcześniej pojawiały się tłumaczenia jej fragmentów, takich jak Psalmy, cztery Ewangelie itp. Dotyczy to nawet saksońskiego okresu historii Anglii, np. Alfred Wielki między innymi przetłumaczył Psalmy na anglosaksoński język swych czasów. Będąc najwybitniejszym teologiem swoich czasów, a nawet swojego stulecia, Wyclif zrozumiał, że Biblia jest największym przeciwnikiem hierarchii rzymskiej, z którą walczył od lat, szczególnie od roku 1378. Swojego tłumaczenia (1380 r.) dokonał nie z greckiego ani hebrajskiego, o których jak się wydaje nic nie wiedział, lecz z Wulgaty Hieronima.