Epifaniczny tom 12 – rozdział 1 – str. 97

Biblia w ogólnych zarysach

być przyjmowane do kanonu Kościoła. Z podobnych powodów odrzucał Dzieje Apostolskie i listy powszechne (Jakuba, 1 i 2 Piotra, 1,2 i 3 Jana oraz Judy) jako „żydowskie”. By usprawiedliwić swoje zmiany, oskarżał czterech Ewangelistów i Pawła o błędy w ich pismach, twierdząc, że miał prawo poprawiać je w celu osiągnięcia harmonii z prawdą, i to pod Boskim natchnieniem. Twierdził, że niektóre z rzekomych błędów we wspomnianych pismach zostały wprowadzone przez uczniów Apostołów. Najbardziej korzystał z Ewangelii Łukasza, ponieważ była ona bardziej Pawłowa niż pozostałe. W Ewangelii Marcjona nie ma jednak żadnego śladu jakiejkolwiek niekanonicznej Ewangelii. Z faktów tych wynika, że Nowy Testament zboru w Rzymie około 140 r.n.e. był taki sam jak w roku 200.

      Walentyn, największy z gnostyków, w 140 r.n.e. założył sektę w Rzymie, skąd rozprzestrzeniała się po całym rzymskim imperium. Niemal w każdym mieście i miasteczku tego imperium gnostycki kościół Walentyna stał obok kościoła ortodoksyjnego. Nie postąpił tak jak Marcjon: nie odrzucił Nowego Testamentu Kościoła i nie stworzył własnego. Przyjmował Nowy Testament Kościoła, a przez różne wybiegi interpretacyjne usiłował wprowadzić swoje poglądy do interpretacji prawdziwego Nowego Testamentu. Szczególnie przydatna była dla niego doktryna Jana o Logosie, z której stworzył podstawę doktryny o eonach. Utrzymywał on bowiem, że Logos był największym i pierwszym ze wszystkich eonów, które rzekomo były istotami duchowymi, jakie Najwyższa Istota wyemanowała ze Swojej własnej substancji. Gnostyczna teoria o emanacji legła u podstaw części doktryny trynitarskiej dotyczącej współistnienia Syna z Ojcem. Walentyn i jego szkoła twierdzili, że poza czterema Ewangeliami dysponują wieloma tradycjami, które miały składać się z pozabiblijnych wypowiedzi i czynów naszego Pana i Apostołów, a które w rzeczywistości w dużym stopniu były ich własnymi wymysłami, jakimi posługiwali się w krytycznych sytuacjach w czasie debat z ortodoksami i jakie spisali pod nazwą Ewangelii prawdy.

poprzednia stronanastępna strona