Epifaniczny tom 15 – rozdział 9 – str. 620

Duch Święty: jego łaski dominujące

jako motyw wzmacniający ją w realizacji planów mądrości, rozwinie dobry charakter. Zatem mądrość, działając samodzielnie, rozwinie człowieka intelektualnego; moc, działając samodzielnie z mądrością, rozwinie człowieka silnego, surowego; dodanie do tego sprawiedliwości rozwinie człowieka sprawiedliwego, a dodanie do pozostałych trzech łask miłości rozwinie człowieka dobrego (Rzym. 5:7).

       W następujący sposób odróżniamy zalety od łask: nasze uczucia, zdominowane przez sprawiedliwość, tworzą zalety; a nasze uczucia, zdominowane przez miłość, tworzą łaski. Cechy te są bardzo podobne, lecz różnią się tym, że zalety to dobre cechy zdominowane przez miłość obowiązkową, a łaski to dobre cechy zdominowane przez miłość bezinteresowną. Zdominowanymi cechami są niższe pierwszorzędne, drugorzędne i trzeciorzędne uczucia i przymioty charakteru. I tak, niższe pierwszorzędne uczucia charakteru – samoocena, aprobata, pokój, ostrożność, skrytość, przezorność, wojowniczość, agresywność, apetyt, żywotność, miłość do płci przeciwnej, małżeńskość, synostwo, braterskość, przyjacielskość, domatorstwo i patriotyzm – zdominowane przez miłość obowiązkową, są niższymi pierwszorzędnymi zaletami, a zdominowane przez miłość bezinteresowną – niższymi pierwszorzędnymi łaskami. Nasz pierwszy rodzaj drugorzędnych przymiotów charakteru – pokora, skromność, pracowitość, odwaga, szczerość, szczodrość, nieskwapliwość, wyrozumiałość, wstrzemięźliwość, samoofiara, czystość, submałżeńskość, subsynostwo, subbraterskość, subprzyjacielskość, subdomatorstwo i subpatriotyzm – zdominowane przez miłość obowiązkową, to pierwszy rodzaj zalet drugorzędnych, a zdominowane przez miłość bezinteresowną, to pierwszy rodzaj drugorzędnych łask. Trzeciorzędne przymioty charakteru – gorliwość, cichość, cześć, posłuszeństwo, radość, miłosierdzie, zadowolenie, umiarkowanie, dobroć, delikatność, bezstronność i wierność – zdominowane przez miłość obowiązkową,

poprzednia stronanastępna strona