Epifaniczny tom 15 – rozdział 9 – str. 625
Duch Święty: jego łaski dominujące
Trzeciorzędne zalety i łaski składają się głównie z czterech dominujących łask, a podrzędnie – z niższych pierwszorzędnych i drugorzędnych zalet i łask. Tak więc gdy łaski dominujące, z motywów sprawiedliwości lub miłości używają odpowiednich uczuć jako sług prawdy, sprawiedliwości i świętości, rozwiną się zalety lub łaski trzeciorzędne, tj. gorliwość, cichość, radość, cześć, posłuszeństwo, miłosierdzie, zadowolenie, dobroć, delikatność, umiarkowanie, bezstronność i wierność. Nie powinniśmy tłumić używania ich wszystkich, np. nigdy nie należy tłumić czci, posłuszeństwa oraz wierności Bogu i Chrystusowi. Jednak używanie niektórych z nich, np. gorliwości, cichości (wobec człowieka, nigdy wobec Boga i Chrystusa), radości, miłosierdzia, zadowolenia, dobroci, delikatności, umiarkowania i bezstronności, niekiedy musi być ograniczane i tłumione. Gdy jest to konieczne, cztery dominujące łaski zadecydują o tłumieniu i do niego doprowadzą. Udzieli to nam drugiej grupy zalet lub łask drugorzędnych, w zależności od tego, czy szczególnym czynnikiem w tym dziele będzie sprawiedliwość, czy miłość. W języku polskim nie mamy żadnych słów do wyrażenia tego drugiego rodzaju drugorzędnych zalet lub łask. Dlatego tworzymy dla nich słowa, tak jak uczyniliśmy to dla większości społecznych łask drugorzędnych: subgorliwość, subcichość, subradość, submiłosierdzie, subzadowolenie, subdobroć, subdelikatność, subumiarkowanie, subbezstronność. Po piąte, swą siłą wzmacniają one nasze słabe dobre cechy. Widzimy więc, w jaki sposób te cztery łaski przez używanie lub tłumienie, mają dominować nad naszymi pozostałymi uczuciami, zaletami i łaskami, w zależności od tego, czy taka dominacja jest wymagana przez prawdę i jej ducha. Po szóste, te cztery dominujące łaski, zwłaszcza miłość, wykonują swój urząd dominacji przez pokonywanie naszych wad, jakie posiadamy z powodu braków, deprawacji i niedojrzałości naszych uczuć i cech umysłowych, artystycznych, moralnych i religijnych.